Antalya, 25.09.2016
‘‘ reddi mirasta emekli maaşı ’’
Sosyal Güvenlik uygulamalarında vefat edenin emekli maaşının hak sahipliği konusunu değerlendiren Tüketici Birliği Federasyonu (TBF) Üyesi ve Antalya Kaza Mağdurları, Sosyal Güvenlik ve Tüketici Hakları Derneği (KazaMağdurDer) Genel Başkanı Ali Körükçü; “ mirasçıların veraset ilamı çıkarmaktan imtina ettiğini ve birçok mirasçının da ölüm aylığından mahrum kalmamak için borca batık mirası kabul ettiğini ” söyledi.
Yasal mirasçılar; Mirasbırakanın Hısımları (kan hısımları ile evlatlığı ve altsoyu), Mirasbırakanın Eşi ve Devlet’tir.
Ölüm halinde mirasçılarla birlikte, mirasçıların hangi oranda hak sahibi olduğu veraset ilamında gösterilmektedir. Bu oran, malların bölüştürülmesi açısından önemlidir. Miras hukuku paylaşım oranları; Altsoy için yasal miras payının yarısı, Ana ve babadan herbiri için yasal miras payının dörtte biri, Kardeşlerden herbiri için yasal miras payının sekizde biri, Sağ kalan eş için, altsoy veya ana ve baba zümresiyle birlikte mirasçı olması halinde, yasal miras payının tamamı, diğer hallerde yasal miras payının dörtte üçü şeklinde belirlenmektedir.
Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, mirasçılık sıfatlarını gösteren belge yani veraset ilamını noter veya sulh hukuk mahkemeleri düzenlemektedir. Veraset ilamı çıkarma ücreti 2016 yılında 60 lira 80 kuruş olarak belirlenmiştir.
Yasal ve atanmış mirasçılar bir dilekçe ile Sulh Hukuk Mahkemesi’ne dava açarak mirası reddedebilir. Mirasın reddedilmesi ile mirasçılar, ölenden kalan taşınır, taşınmaz, alacak, hak ve borçların tamamından feragat etmiş olur.
Borca batık miraslarda herhangi bir irade beyanına lüzum kalmadan mirasın reddedilmiş sayıldığı kabul edilmektedir. Normal şartlarda mirasçıların mirası kabulleri için herhangi bir irade beyanına gerek duyulmaz. Ancak borca batık mirasta kabul için ayrı bir irade beyanı olması veya kabul beyanı yerine geçebilecek davranışların yapılması gerekmektedir.
Reddedilen miraslarda ortaya çıkan problemlerden en önemlisi vefat edenden kalan emekli maaşının mirası reddeden mirasçıya kalıp kalmayacağı durumudur.
Hukuken mirasa, ölenin emekli maaşı dahil edilmemektedir.. Nedeni ise emekli maaşının ölenin yıllar boyunca devlete yatırdığı primler ile hak kazandığı bir ödeme olması ve miras kapsamına girmeden doğrudan mirasçılar üzerinde devam eden bir alacak hakkı olarak kabul edilmesidir. Emekli maaşı burada miras kapsamına girmeden el değiştirmektedir. Bu el değiştirme durumu nedeniyle ölüm aylığı miras kapsamına girmeden mirasçılar üzerinden devam etmektedir. Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin 2005/230073 Esas, 2005/26042 K. ve 26.12.2005 tarihli kararına göre; “Borçluların murislerinden kendilerine bağlanan maaşı sahiplenmeleri Türk Medeni Kanunu’nun 605. maddesi uyarınca murisin mirasını reddetmelerine engel teşkil etmez. Zira, murisin herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan almakta olduğu maaşı terekesine dahil değildir.“ hükmü ile açıkça emekli maaşını miras terekesine dahil etmemiştir.
Mirası reddeden kişi vefat edenden kalan emekli maaşını almaya devam eder.
Ali KÖRÜKÇÜ / Gn.Bşk.
İş ve Sosyal Güv.Huk.Uzm.-Bilirkişi
